Wanneer je last hebt van opvliegers en nachtvliegers (nachtelijk zweten) dan weet je dat ze je plotseling kunnen overvallen. En wanneer ze gepaard gaan met hartkloppingen, misselijkheid en duizeligheid, is het een uitdaging om er doorheen te komen.
Wat is een opvlieger?
Een opvlieger voelt alsof je gezicht, nek, hals en borst overspoelt word door een warmtegolf, waardoor je huid soms rood en vlekkerig wordt en klam aanvoelt. Je kunt tijdens een opvlieger vaak ook hevig gaan transpireren waarbij het zweet van je huid druipt.
Nachtelijk zweten is een opvlieger die je overkomt wanneer je slaapt en gaat vaak gepaard met hevig transpireren zodat je badend in het zweet wakker word.
Wat is de oorzaak van een opvlieger?
Hoewel de exacte oorzaken van opvliegers nog steeds onbekend zijn, lijken ze verband te houden met hormonale veranderingen die van invloed zijn op de hypothalamus. Samen met de hypofyse vormt het de thermoregulerende centrum van de hersenen, en zorgt dat je lichaam op de juiste temperatuur blijft.
Afnemende oestrogeenspiegels kunnen ervoor zorgen dat de hypothalamus gevoeliger wordt voor veranderingen in de lichaamstemperatuur en wanneer de hypothalamus het seintje krijgt dat het lichaam te warm is wanneer dit niet zo is, wil het het lichaam gaan afkoelen wat resulteert in een opvlieger.
Het verband tussen verhoogd cortisol en opvliegers
Een onderzoek uit 2015 dat in de uitgave van mei 2016 van The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism is gepubliceerd, legt een verband tussen opvliegers en patronen in dagelijkse cortisolspiegels bij vrouwen van middelbare leeftijd.
Normaal stijgen de cortisolspiegels abrupt binnen 30 minuten na het ontwaken en dalen vervolgens gedurende de dag. Uit onderzoek bleek dat vrouwen met de grootste frequentie van opvliegers de laagste cortisolniveaus 30 minuten na het ontwaken hadden en de hoogste niveaus in de vroege middag.
Een hoog cortisolgehalte in de avond wordt vaak in verband gebracht met chronische stress en slechte slaap (slapeloosheid of slaapstoornissen). Onderzoekers veronderstelden dat dezelfde afwijkingen in cortisolspiegels verband zouden kunnen houden met opvliegers overdag en nachtelijk zweten.
De hoofdoorzaak(-en) aanpakken
Hoewel opvliegers verband houden met cortisolniveaus, vertelt dat verband ons eigenlijk niet veel over de oorzaak ervan. Terwijl de meeste vrouwen opvliegers ervaren tijdens de menopauze, wat suggereert dat er een sterk verband is met veranderende niveaus van vrouwelijke geslachtshormonen (met name oestrogeen en progesteron) — kunnen verschillende andere aandoeningen opvliegers veroorzaken of eraan bijdragen, waaronder de volgende:
- Stressreacties, die de niveaus van de stresshormonen adrenaline en cortisol verhogen
- Bepaalde medicijnen zoals antidepressiva, aspirine, paracetamol en medicijnen om de bloeddruk of cholesterol te verlagen
- Infecties
- Hypoglykemie (lage bloedsuikerspiegel) of andere bloedsuikeronevenwichtigheden gerelateerd aan insuline
- Sommige stimulerende stoffen, waaronder alcohol, cafeïne, nicotine en pittig eten, waarvan koffie en rode wijn vermoedelijk de grootste boosdoeners zijn
Je moet er dus rekening mee dat opvliegers een symptoom zijn van één of meer onderliggende oorzaken omdat er ook andere factoren zijn die opvliegers en nachtelijk zweten kunnen veroorzaken of eraan kunnen bijdragen naast een verhoogd cortisol.
Wil je meer weten over wat verhoogd cortisol met je lichaam doet in de overgang? Lees dan:
Rode vlaggen die aangeven dat je cortiol te hoog is
Welk effect heeft cortisol op progesteron
Welk effect heeft cortisol op oestrogeen
10 beste manieren om cortisol te verlagen
